Czytanie, czy słuchanie?

Czytamy książki, aby dowiedzieć się, kim jesteśmy i kim możemy się stać.

- Ursula Le Guin

Zdarza mi się zapomnieć albo nie znaleźć czasu, ale zazwyczaj czytam. Pamiętam, że moją pierwszą książkę dostałem od mojego starszego brata. Fascynowało mnie to, że moja rodzina czyta, wydawało mi się, że to coś dobrego. Pewnego dnia poszedłem do jego pokoju i zapytałem, czy ma coś do polecenia, od czego mógłbym zacząć. Przyniósł mi "Dom obiecany" Garry'ego Kilwortha, książkę o przygodach myszy. Bardzo mi się podobała i wiele o niej myślałem. W niektórych snach odtwarzałem fragmenty książki, wyobrażając sobie, jakbym sam był taką myszą. Jednak przez dłuższy czas musiałem się przekonać do regularnego czytania. Na początku mojej przygody z książkami, granie w gry wideo, spotkania ze znajomymi i oglądanie filmów wygrywały. Teraz staram się czytać przynajmniej 15 stron każdego dnia.

Można sparafrazować słynny tekst Gillian McKeith, że jesteś tym, co jesz, dodając, że jesteś także tym, co czytasz, oglądasz i słuchasz. Dlatego warto wystawić umysł na działanie wszystkiego, co uważamy za rozsądne i dzięki czemu staniemy się tym, kim chcemy. Edukacja to nie tylko lekcje w szkole czy zajęcia na studiach, ale przede wszystkim czytanie książek, gazet, blogów, uczestniczenie fizycznie i online w kursach, wykładach i warsztatach, słuchanie audiobooków, podcastów, oglądanie filmów, videoblogów, które kształcą i motywują w dziedzinach związanych z naszymi celami. Skupiając się jednak na książkach jako na formie przyswajania wiedzy, czy jest jakaś różnica pomiędzy ich czytaniem, a słuchaniem?

W 2016 roku profesor Beth Rogowsky przeprowadziła badanie na Uniwersytecie Bloomsburg, w którym podzieliła studentów na trzy grupy. Jedna grupa przesłuchała rozdziału książki "Unbroken" autorstwa Laury Hillenbrand o Drugiej Wojnie Światowej, druga grupa w tym czasie przeczytała ten sam rozdział, a trzecia zarówno przesłuchała, jak i przeczytała. Następnie studenci napisali test, sprawdzający w jakim stopniu przyswoili materiał. Beth Rogowsky powiedziała, że "nie stwierdzono znaczących różnic w zrozumieniu pomiędzy czytaniem, słuchaniem czy jednoczesnym czytaniem i słuchaniem".

Nie ma znaczenia, którą metodę wybierzemy - czy to czytanie, słuchanie, czy jednoczesne czytanie i słuchanie - możemy oczekiwać podobnych wyników, o ile będziemy skupieni na zadaniu i nie pozwolimy sobie na rozproszenie uwagi. W przypadku słuchania, powinniśmy unikać angażowania się w inne czynności, które mogą odwracać naszą uwagę, takie jak przeglądanie Internetu, robienie notatek lub prowadzenie rozmowy. Aby osiągnąć najlepsze wyniki, warto skupić się na jednym zadaniu naraz i poświęcić mu swoją pełną uwagę.

Czytanie kieruje każdego człowieka w stronę nieustannego rozwoju. Zachodzące w sytuacji czytania mechanizmy psychologiczne, takie jak: identyfikacja z bohaterem lub z sytuacjami, projekcja, kompensacja, modelowanie, racjonalizacja, fantazjowanie sprzyjają wzbudzeniu w czytelniku emocji.

dr Wanda Matras-Mastalerz / prezes Polskiego Towarzystwa Biblioterapeutycznego dla RMF24

Jak twierdzą naukowcy z Uniwersytetu w Sussex, czytanie książek przed snem może pomóc w walce z bezsennością poprzez obniżenie poziomu stresu w organizmie o 68%. Ciało wtedy przygotowuje się do snu, co wpływa pozytywnie na jakość i ilość snu. Czytanie przed snem działa również na wyobraźnię, co może skutecznie odprężyć umysł i przyspieszyć proces zaśnięcia. Warto jednak wybierać książki, które nas pochłoną i nie będą budziły niepokoju czy stresu.

Z drugiej strony, gdy jesteśmy zmęczeni po całym dniu i nie mamy ochoty czytać lub bolą nas oczy, audiobook może być dobrym rozwiązaniem. Choć nie angażuje on wyobraźni w takim samym stopniu, pozwala na odprężenie się i zrelaksowanie. Bez wysiłku możemy zamknąć oczy i skupić się na słuchaniu historii, co może pomóc w zasypianiu.

Podsumowując, czytanie książek jest ważnym elementem edukacji i rozwoju każdego człowieka, który pozwala nam być bardziej kreatywnymi, wyobraźnią i wrażliwymi na innych. Nie ma znaczenia, czy wybierzemy czytanie, słuchanie czy jednoczesne czytanie i słuchanie, aby przyswoić wiedzę, o ile będziemy skupieni na zadaniu. Czytanie ma również korzystny wpływ na nasze zdrowie psychiczne i fizyczne, ponieważ pomaga walczyć z bezsennością, obniżając poziom stresu w organizmie. Dlatego warto poświęcić trochę czasu każdego dnia na czytanie i korzystanie z innych form edukacji, aby osiągnąć swoje cele i być lepiej przygotowanym do życia.